Suche
Mein Konto
Elke derde euro van de gemeenten gaat naar de sociale zekerheid en de jeugdzorg!
Keulen investeert steeds meer in sociale uitgaven. Het onderzoek laat zien hoe gemeenten begrotingswijzigingen beheersen en uitdagingen aanpakken.
Elke derde euro van de gemeenten gaat naar de sociale zekerheid en de jeugdzorg!
De huidige cijfers spreken voor zich: steden en gemeenten in Duitsland investeren ruim een derde van hun budget in sociale kwesties en jeugdontwikkeling. Deze ontwikkeling is bijzonder indrukwekkend in een onderzoek van het Duitse Economische Instituut (IW Keulen), waaruit blijkt dat de uitgaven op dit gebied sinds 1992 met maar liefst 50% zijn gestegen. Bijzonder opmerkelijk is de toename van de sociale bijstand en de kinderopvang, die niet langer slechts ondergeschikte aspecten van de gemeentelijke begrotingen zijn, maar eerder centrale taken vertegenwoordigen. Radio Keulen meldt dat dit niet alleen een uitdaging, maar ook een noodzaak is voor de hedendaagse gemeenten.
De samenstelling van de gemeentelijke uitgaven is de afgelopen dertig jaar aanzienlijk veranderd. Terwijl andere terreinen, zoals de aanleg van wegen, de riolering en de afvalverwerking, achteruitgaan, zijn de sociale uitgaven belangrijker geworden. Deze veranderingen zijn vaak het resultaat van politieke beslissingen op staats- en federaal niveau. Een groot deel van de gemeentelijke uitgaven wordt bepaald door wettelijke regelingen zoals SGB II (basiszekerheid), SGB VIII (kinder- en jeugdzorg) en SGB XII (sociale bijstand), die directe invloed hebben op de financiële situatie van de gemeenten. Deze wetten vormen de basis van de gemeentelijke sociale uitgaven, die verschillende facetten omvatten, zoals uitkeringen, infrastructuur en diensten, en die nu een permanente plaats in de begroting hebben.
Een blik op de financiële uitdagingen
Het is geen verrassing dat hoge sociale uitgaven in veel steden en gemeenten tot begrotingsproblemen leiden. Deze uitdaging is vooral uitgesproken in financieel zwakkere gemeenten. Volgens een alomvattende analyse stijgen de bruto-uitgaven aan jeugdzaken en sociale zaken landelijk voortdurend, en de resultaten van het Federaal Agentschap voor Burgereducatie laten ook een dramatische stijging van de uitgaven voor sociale zekerheid zien. In 2017 bedroegen deze ongeveer 788 miljard euro, goed voor 57,2% van de overheidsuitgaven. De bpb benadrukt dat met name de sociale zekerheid, die 621 miljard euro heeft gekost, een centrale rol speelt in deze structuur.
Deze ontwikkeling kan verstrekkende gevolgen hebben voor de gemeentelijke financiën. Het huidige discours over de lastenverlichting van de federale overheid voor gemeenten wordt door velen dan ook als dringend noodzakelijk gezien. Hoewel de vraag naar financiële compensatie tussen de federale en lokale overheden door alle partijen wordt gedeeld, blijft de specifieke behoefte aan actie vaak op de achtergrond. Tot op heden bestaat er geen uniforme aanpak om gemeenten te voorzien van de financiële middelen die zij nodig hebben om hun sociale lasten te dekken. Een blik op de regionale verschillen laat zien dat in Noordrijn-Westfalen en Hessen bijvoorbeeld de gemeenten met 85% het grootste aandeel van de sociale uitgaven voor hun rekening nemen, terwijl Thüringen met 38% het laagste aandeel heeft. Wikipedia maakt deze verschillen duidelijk.
Samenvattend zijn gemeentelijke sociale uitgaven niet alleen een kwestie van budget, maar ook een weergave van de sociale prioriteiten en uitdagingen waarmee steden en gemeenschappen worden geconfronteerd. Uit de onderzoeken blijkt dat deze investeringen een grote maatschappelijke relevantie hebben en illustreren ze tegelijkertijd de noodzaak om noodzakelijke verlichting voor gemeenten te vinden. Een sterk teken in tijden waarin sociale integratie en kinderopvang belangrijker zijn dan ooit.