Keulse fietspionier Allright: van wereldkampioen tot bedrijfsdood

Keulse fietspionier Allright: van wereldkampioen tot bedrijfsdood

In het hart van Keulen komt de indrukwekkende geschiedenis van fietsenmerk Allright tot leven. Horst Nordmann, een gepassioneerd verzamelaar, presenteert momenteel een tentoonstelling over het traditionele merk in het Sport- en Olympisch Museum. Een echt hoogtepunt van de tentoonstelling is de originele Georg Sorge-fiets, die de wortels van dit Keulse merk symboliseert en herinneringen oproept aan de gloriedagen van de oprichter, Georg Sorge.

Allright, opgericht in 1890, ontwikkelde zich al snel tot een van de bekendste fietsenmerken op de Duitse markt. Georg Sorge was niet alleen een succesvolle wielrenner; Ook vestigde hij records, waaronder de ongelooflijke afstand van 250 kilometer van Blankenheim naar Boppard in slechts 11 uur en 51 minuten. In een tijd dat fietsen voor velen onbetaalbaar waren, bood Sorge zijn fietsen zelfs aan het leger aan, waardoor er in 1893 een speciale race tussen fietsers en de cavalerie ontstond. Verrassend genoeg werd Sorge tweede in de race van Wenen naar Berlijn, waardoor de vraag naar zijn fietsen toenam, ook al werd er geen contract met het leger gesloten.

Van klein bedrijf tot grote werkgever

Na verloop van tijd veranderde de kleine werkplaats van Sorge in een naamloze vennootschap en werd uiteindelijk verhandeld onder de naam “Köln Lindenthaler Metallwerke AG” (KLM). Door de invloed van Adolf Hanau, een joodse zakenman en aandeelhouder, werd Allright economisch nog succesvoller. Onder zijn leiding groeide de fabrieksgrootte tot ongeveer 20 voetbalvelden en produceerden 750 arbeiders jaarlijks een indrukwekkende 35.000 fietsen. In de jaren twintig bereikte de productie een nieuw niveau van 100.000 fietsen per jaar, waardoor Allright een van de grootste werkgevers in het westen van Keulen werd.

Maar de geschiedenis nam een ​​dramatische wending toen de nazi’s in 1933 aan de macht kwamen. Hanau moest zijn bedrijf overdragen aan Conrad Brusselsbach. Terwijl Hanau en zijn moeder in 1942 in het concentratiekamp Auschwitz stierven, bleef het bedrijf onder Brusselsbach, die het bedrijf omvormde tot een model-nationaal-socialistische onderneming en dwangarbeiders in dienst nam. De radicale politieke omstandigheden hebben niet alleen de beroepsbevolking veranderd, maar hebben ook een grote impact gehad op het fietsen zelf.

Fietsen in het Derde Rijk

Toen de nationaal-socialisten de macht overnamen, brak een periode van herstructurering aan, die ook de wielersport aanzienlijk beïnvloedde. Wielerverenigingen sloten Joodse atleten en politieke dissidenten uit en de competities werden op één lijn gebracht. De wedstrijd “Rond Keulen”, die in 1933 opnieuw werd ontworpen, vond plaats met een sterke aanwezigheid van SA. Dergelijke evenementen werden door het regime gebruikt voor propagandadoeleinden en de fietsindustrie hoopte op economische voordelen van het professionele wielrennen, dat tot een populaire sport zou worden ontwikkeld.

Naarmate het wielrennen in de daaropvolgende jaren professioneler werd, werden er nieuwe racegroepen opgericht en raakten talloze fietsfabrikanten, waaronder Allright, betrokken bij de professionele sport. Ondanks het kritieke politieke klimaat pasten veel fietsers zich aan en sommigen sloten zich aan bij de NSDAP. Dit kwam ook tot uiting in de populariteit van rassen en de reguliere berichtgeving van die tijd.

Na de oorlog kreeg het bedrijf te maken met enkele juridische geschillen, voornamelijk veroorzaakt door de familie Hanau, terwijl het bedrijf onder Brusselsbach en Wolf bleef. Uiteindelijk werd de productie verplaatst naar Hürth-Efferen, maar de oude motorfietsen en fietsen die ooit onder Allright/Cito werden geproduceerd, dienen slechts als fragmenten uit het glorieuze verleden van dit merk.

Nu, vele jaren later, blijft Allright niet alleen een belangrijk onderdeel van de geschiedenis van Keulen, maar ook een voorbeeld van hoe het wielrennen in de loop van de tijd is veranderd. Het laat zien hoe nauw zakenleven, sport en politiek vaak met elkaar verbonden zijn. De tentoonstelling van Horst Nordmann in het Sport- en Olympisch Museum levert een waardevolle bijdrage aan het levend houden van dit hoofdstuk van de stadsgeschiedenis van Keulen.