De roltrap: de innovatieve stap van Keulen naar het moderne leven!

De roltrap: de innovatieve stap van Keulen naar het moderne leven!

De roltrap, een alledaags vervoermiddel in stedelijke centra, heeft een fascinerende geschiedenis die teruggaat tot 1925. Destijds werd in het warenhuis Tietz in Keulen de eerste roltrap van Duitsland geïnstalleerd, wat een enorme sensatie veroorzaakte. Zoals de Wereld Naar verluidt volgden soortgelijke installaties in warenhuizen in Berlijn en München in hetzelfde jaar. Terwijl blije shoppers de innovatieve trap op zweefden, kreeg een liftjongen in Berlijn de taak mensen te helpen deze te gebruiken.

De roltrap werd al snel een symbool van de stedelijke levensstijl van de jaren twintig. Het maakte het mogelijk om je zonder veel moeite te verplaatsen, zodat je gemakkelijk met één stap van vloer kon wisselen. De eerste roltrap was echter geen Duitse uitvinding: hij werd aan het einde van de 19e eeuw gepatenteerd door Jesse W. Reno in de VS en werd voor het eerst gebruikt in Coney Island, New York. Het idee verspreidde zich snel over de hele wereld als een ideaal middel om grote menigten onder controle te houden.

Een modern symbool van toegankelijkheid

Roltrappen maken niet alleen deel uit van winkelcentra of treinstations, maar vervullen ook sociale functies in verschillende delen van de wereld. Een indrukwekkend voorbeeld hiervan vind je in Medellín, Colombia. Daar werd in 2011 een reeks roltrappen geïnstalleerd in Comuna 13, een voorheen gewelddadige wijk, om de toegang tot de wijk te vergemakkelijken en de criminaliteit terug te dringen. De Ploeg meldt dat de buurt vroeger werd gecontroleerd door gewapende groepen en het toneel was van gewelddadige botsingen tijdens Operatie Orion in 2002. De transformatie van de wijk, vooral met de introductie van roltrappen, heeft het imago van Medellín zowel lokaal als internationaal positiever gemaakt.

Met de inhuldiging van de roltrappen op 25 december 2011 schoot de belangstelling voor de wijk omhoog. In 2018 trok de attractie ongeveer 170.000 toeristen, waarvan ongeveer 70 procent afkomstig was van buiten Colombia. Dit illustreert niet alleen de toeristische waarde, maar toont ook het initiatief van de stad aan om betere toegang te bieden tot normaal verwaarloosde gebieden.

Roltrappen: een spiegel van de samenleving

Ondertussen gaat de verspreiding van roltrappen in Duitsland onverminderd door. Volgens de Vereniging van Duitse Werktuigbouwkunde (VDMA) zijn er in dit land ongeveer 39.000 roltrappen, die officieel ‘roltrappen’ worden genoemd. Na de Tweede Wereldoorlog werden ze een symbool van het economische wonder. Interessant is dat cultuurwetenschappers het roltrappen in drie fasen hebben verdeeld: binnenkomen, doorreizen en verlaten. Dit benadrukt het dagelijkse gebruik en gedrag van mensen op deze faciliteiten.

De huidige regel ‘rechts staan, links lopen’ zorgt ervoor dat de verkeersstromen efficiënt verlopen. Maar vooral kinderen en jongeren proberen deze regels soms met een speelse overtreding te overtreden door tegen de rijrichting in te rennen.

In andere metropolen zoals Londen en Moskou zijn er bijzonder lange en snellere roltrappen vanwege de laaggelegen metrostations. Ook hier vormen roltrappen een essentieel onderdeel van de stedelijke infrastructuur.

De ontwikkelingen en culturele betekenis van roltrappen laten zien dat ze veel meer zijn dan alleen mechanische mobiliteitshulpmiddelen. Ze maken deel uit van ons stadsleven en weerspiegelen de veranderingen en uitdagingen waarmee samenlevingen worden geconfronteerd - van Keulen tot Medellín.