Mecklenburg-Voor-Pommeren: de schaduw van Rusland in het economisch beleid
Ontdek de Duits-Russische connecties in Mecklenburg-Voor-Pommeren en de rol van Andrej Zverev in de politiek.

Mecklenburg-Voor-Pommeren: de schaduw van Rusland in het economisch beleid
In Mecklenburg-Vorpommern zijn de verbindingen met Rusland goed ingeburgerd. Ooit een groot bedrijf met veel energie, heeft de geopolitieke situatie deze relaties zwaar op de proef gesteld. In het verleden werd deze regio beschouwd als Ruslands ‘voorpost in de EU’, zoals de Russische vice-minister van Industrie Vasily Osmakov in 2018 benadrukte. Maar hoe kwam dit tot stand en welke rol spelen politieke actoren?
Een centrale figuur is Andrej Zverev, hoofd van het handels- en economisch bureau van de Russische ambassade in Berlijn. Zverev, ook wel bekend als vice-minister van Financiën van de Sovjet-Unie, startte na 2012 talloze ontmoetingen met de deelstaatregering van Mecklenburg-Voor-Pommeren. Hij werkte nauw samen met Wolfgang Clement (SPD), een sleutelfiguur in het Duitse energiebeleid, en was sinds 2009 ook betrokken bij de oprichting van het Oostelijk Instituut, dat bedoeld was om de Duits-Russische samenwerking te bevorderen. Eén doel van deze initiatieven was om de Duitse reacties op de Russische invasie van Oekraïne vanaf 2014 te verzwakken, zoals Bachhausen meldt.
Economische banden en projecten
De vereniging ter bevordering van de Duits-Russische samenwerking werd in 2009 opgericht. Om de relatie met Rusland verder te versterken vonden regelmatig ‘Ruslanddagen’ plaats, die vaak sponsors als Gazprom en Nord Stream AG trokken. Ondanks de uitdagingen die de annexatie van de Krim in 2014 en de aanhoudende oorlog in Oekraïne met zich meebrachten, bleven vertegenwoordigers van het bedrijfsleven geïnteresseerd in de dialoog. De deelstaatregering liet geen middel onbeproefd om de economische banden te onderhouden.
Vooral onder premier Erwin Sellering, gevolgd door Manuela Schwesig, werden talloze initiatieven genomen om projecten zoals de controversiële Nord Stream 2-pijpleiding vooruit te helpen. Critici beschuldigden de politici ervan zich te sterk op de belangen van het Kremlin te richten. Na de militaire escalatie tegen Oekraïne in februari 2022 werden de betrekkingen echter abrupt verbroken en onderzoekt een onderzoekscommissie nu de controversiële beslissingen uit het verleden, zo meldt NDR.
Een blik in de toekomst
In de huidige situatie zien de acteurs zichzelf voor een beslissend keerpunt staan. De Russische president plant een nieuwe pijpleiding en Gerhard Schröder wil als gaslobbyist deze projecten in Mecklenburg-Vorpommern vooruit helpen. Gezien de kritische kijk van het land op de Russische spanningen en de roep om een heroriëntatie naar een meer verantwoorde benadering van de omgang met zijn buurlanden, kunnen lessen worden getrokken uit de fouten uit het verleden, zoals Katapult-MV benadrukt.
Ondanks de verhitte situatie zijn er nog steeds enkele politici op lokaal niveau die geloven in een diplomatieke oplossing voor het conflict en die optimisme uitstralen. De netwerken van Zverev van de afgelopen jaren, die nu zijn hernoemd en verkocht aan Litouwen, blijven echter actief. Het Oostelijk Instituut zet zijn activiteiten voort om de betrekkingen met Rusland te bespreken, wat in het huidige licht van de gebeurtenissen niet bepaald onproblematisch is.
Het conflict in Oekraïne en het daaruit voortvloeiende nieuwe normaal zullen een beslissende invloed moeten hebben op de volgende stappen van Mecklenburg-Voor-Pommeren. Het politieke landschap is aanzienlijk veranderd en de vraag blijft: hoe vinden we nieuwe manieren om samen te werken? Er is een heroverweging nodig en het zal spannend zijn om te zien hoe deze regio zichzelf de komende jaren zal herpositioneren.