Aartsbisdom Keulen is niet aansprakelijk: rechtbank wijst claim voor pijn en lijden af

Aartsbisdom Keulen is niet aansprakelijk: rechtbank wijst claim voor pijn en lijden af

In het geval van ernstig seksueel misbruik dat zich in de jaren zeventig en tachtig heeft voorgedaan, oordeelde de regionale rechtbank van Keulen dat het aartsbisdom Keulen niet aansprakelijk was. Een 58-jarige vrouw had 830.000 euro schadevergoeding geëist nadat ze als pleegkind van een priester was misbruikt. De priester in kwestie werd in 2022 veroordeeld tot twaalf jaar gevangenisstraf. De rechtbank wees de rechtszaak af vanwege een gebrek aan verband tussen de kerkelijke activiteiten van de priester en het misbruik. (LTO).

De eiser beroept zich op een officiële aansprakelijkheidsvordering overeenkomstig artikel 839, lid 1 van het Duitse Burgerlijk Wetboek en artikel 34 van de grondwet. De rechtbank oordeelde echter dat het misbruik niet als onderdeel van de ambtsuitoefening kon worden beschouwd. Ook werd vastgesteld dat de zorg voor het pleegkind een staatsverantwoordelijkheid was en geen onderdeel van de kerkelijke activiteiten. “Niet elke handeling van een kerkelijke functionaris vormt de uitoefening van een openbaar ambt”, legde de rechtbank uit (Spiegel).

Controverses over aansprakelijkheid

De woordvoerder van de rechtbank wijst erop dat de uitspraak is gedaan op basis van de huidige wet. Matthias Katsch van het Eckiger Tisch-initiatief voor de getroffenen uitte scherpe kritiek op de beslissing en kondigde aan in beroep te gaan. Hij stelt dat het vonnis blijk geeft van onwetendheid over het priesterschapsbegrip van de katholieke kerk, of van een vooroordeel jegens de instelling in Keulen. (CNA). De redenering van de rechtbank volgde de lijn dat alleen handelingen die plaatsvonden in nauw verband met kerkelijke activiteiten aanleiding konden geven tot aansprakelijkheid.

Tegelijkertijd werpt een andere uitspraak van de regionale rechtbank van Keulen licht op de discussie over de aansprakelijkheid van het aartsbisdom voor andere gevallen van misbruik. In een afzonderlijke zaak oordeelde de rechtbank dat het aartsbisdom aansprakelijk kan zijn voor seksueel geweld gepleegd door vrijwillige groepsleiders van misdienaars in een ongekende zaak. De rechters gingen ervan uit dat de leiding van altaarservergroepen het “kerngebied van het gemeenschapswerk” raakt en fungeert als een “verlengde arm van het bisdom”. (Spiegel).

Een vooruitzicht op de toekomst

In deze zaken maakte de regionale rechtbank duidelijk dat niet alle acties van priesters of hun medewerkers als officiële handelingen kunnen worden beschouwd. Sommigen van hen, gepleegd als onderdeel van kerkelijke activiteiten, zouden heel goed kunnen leiden tot aansprakelijkheid van het aartsbisdom. Dit zou verstrekkende gevolgen kunnen hebben voor het aartsbisdom Keulen, aangezien het aartsbisdom potentieel met nog eens honderd gevallen te maken zou kunnen krijgen, wat de kerkelijke instelling onder druk zou kunnen zetten. (CNA).

De volgende hoorzitting om duidelijkheid te krijgen over de hoogte van de schadevergoeding zal plaatsvinden op 29 april 2025. Het valt nog te bezien welke beslissingen de rechtbank zal nemen in deze complexe en trieste zaak en hoe de juridische grondslagen zich in de toekomst zullen manifesteren.